Kombuispraat

Kombuispraat

Naam Bericht

Dagmar

17/11/2001
22:52:16 Scheepsgerechten
Wie kent er nog bijzondere scheepsgerechten? Ik ben heel erg geïnteresseerd in historie van gerechten en in scheepvaart, daar mijn vader (Jan Meinders) meer dan 20 jaar op de grote vaart heeft gezeten (o.a. als bootsman)....

Groeten van Dagmar

Jos Komen

17/11/2001
23:39:06 Scheepsgerechten

Hoi Dagmar,

Bij de Nederlandse Christelijke Koopvaardij kon je aan het menu zien, welke dag het was.
Op zondag: Soep van de dag en kip met patat en appelmoes
Maandag: dezelfde soep, maar dan met groente erbij, dus groentesoep en bruine bonen met toebehoren (Groningse rijsttafel)
Dinsdag: dezelfde soep, maar met tomatenpuree erbij, dus groentetomatensoep en karbonaat.
Woensdag: dezelfde soep, dan werd er macaroni in gegooid en was het Minestronesoep en uiteraard een bal gehakt als hoofdmaaltijd.
Donderdag: de ouwe soep was op en je kreeg dan vermicellisoep en nassi of bamie.
Vrijdag: uiteraard vis en de soep vooraf was vermicellisoep met hetgeen de kok over had.
zaterdag: Snert, ook als je in de tropen zat.
's avonds kregen we ook warm eten, de soep van de dag en Labscous, Boston baked beans, macaroni(die de volgende dag de soep inging), American hash,
of een of andere mix met gebakken aardappels.
leuk hé, dat ik me dit na 25 jaar nog kan herinneren, maar het was bij iedere Hollandse maatschappij hetzelfde.
groeten
Jos Komen

Dagmar

18/11/2001
21:41:53 Scheepsgerechten

Hai Jos!

Leuk jouw antwoord op mijn vraagje! Mag ik het op Smulweb zetten? Ik heb daar een nautisch-culinaire pagina, waar ik allerlei over scheepskost verzamel!

Ik hoor graag van je. Ik vind jouw Scheepspraat trouwens een geweldig leuke site!

Groetjes van Dagmar

Jos Komen

20/11/2001
06:40:03 Scheepsgerechten

Hoi Dagmar,
Natuurlijk mag je dit op Smulweb zetten.
Heb gisteravond een lang bericht gestuurd, maar dat is niet goed verzonden...
Nu even geen tijd. Ga vanavond in de herkansing.
groetjes Jos

Dagmar

20/11/2001
11:03:14 Scheepsgerechten

Fantastisch! Ik kijk met spanning uit naar je andere mail!

Liefs en bedankt!

Jos Komen

20/11/2001
22:01:56 Scheepsgerechten

Hoi Dagmar,
Ik heb even rondgeneusd op smulweb, maar kon jouw rubriek zo gauw niet vinden, kun je het adres daarvan geven?
Op bladzijde 3 van deze site staan scheepsdranken, ook iets voor nautisch-culinair?
Maar ik zal, voor zover ik het me kan herinneren de dagelijkse kost aan boord voorschotelen, als we in een haven lagen, dus geen zeewachten liepen.
Het ontbijt was altijd uitgebreid; geweekte gedroogde pruimen, griesmeelpap, ei naar keuze, roggebrood, brood (soms werd iedere dag vers gebakken, maar meestal niet),kaas, de bekende potjes smeertroep en opsnit. Opsnit is een typische zeemanskreet voor plakjes worst. Op de lange reis altijd cervelaatworst. Er stond ook altijd zure zult en cornedbeef, niemand at dit; volgens mij zetten ze maanden lang iedere dag dezelfde schaaltjes opnieuw op tafel, geen hond die dit in de gaten had, want het rook toch al zuur.
Om 10 uur was het pikheet, dan werd er koffie geserveerd. Bij sommige rederijen stonden er koekjes op tafel bij de meeste alleen op zondag al of niet kleffe cake.
Om twaalf uur werd er een drankje genuttigd. Op sommige schepen ging je dan precies om half een aan tafel, maar soms trof ik een schip waar dit wel eens uit wilde lopen tot na twee uur...
Om drie uur was het weer pikheet en ook hier was er soms thee of werd er een pilsje gepakt.
Om vijf uur ging de bar weer open en om zes uur was het officieel diner. Ook dit liep wel eens uit.
Omdat dit over scheepsgerechten gaat is het goed om te weten dat de belangrijkste man aan boord de kok was. Vooral op lange eentonige oversteken werd er door de bemanning vaak geklaagd en dan is het eten natuurlijk punt een. Met een kok die het niet in zijn vingers had was zo'n reis een ramp.
Een goede kok zorgde ervoor dat de stemming altijd optimaal was aan boord. Ging je handenwrijvend aan tafel.Je wist dan dat er altijd iets goeds op tafel stond.
Of in het andere geval: die kanenbraaier heeft weer labscous in elkaar geflanst, we slaan het vanavond maar weer eens over, zelfs de haaien vreten die troep niet als het over de muur geziekt wordt.
Dat het niet aan de aanwezige voorraden lag bleek wel als er een slechte kok werd afgelost door een goede. Van dezelfde stores werd dan iedere dag een feestmaaltijd gemaakt.
Vandaar dat ik er zo over uitweid. Je zat maanden lang met dezelfde kok opgescheept.
Ik heb met Chinezen gevaren, die maakten ook altijd erwtensoep op zaterdag.
Zelf hadden die Chinezen 3 verschillende koks, want de dek- machinekamer- en civiele-dienstchinezen kwamen altijd uit verschillende delen van China.
Met Chinees nieuwjaar kregen we altijd 3 verschillende soorten maaltijden aangeboden, wel erg lekker, alleen het eten van de machinekamerchinezen (van die lange Chinezen waren dat altijd, uit het noorden) zag er nooit zo appetijtelijk uit.
In Las Palmas kochten ze van die jonge hondjes, die dan lekker vet gemest werden....
Op de Voorne werd in Bandar Shapour de Chinese bemanning volledig vervangen door Indonesiërs.
Die hadden in Singapore van de rederij allemaal een nieuw spijkerpak gekregen. Paste uitstekend.
Maar na een maand liepen ze allemaal met touwtjes om hun broek, niemand kon zijn broek nog dichtknopen.
Ook wij hadden daar wel een beetje last van, want er werden staaltjes van rijsttafels weggegeven, geweldig, ook met dezelfde stores als we met die Chinezen hadden...Deze kok kon geen erwtensoep maken, niemand die het hem kwalijk nam dat we op zaterdag geen snert kregen.
Ik hoop dat dit nu wel goed overkomt op kombuispraat.

groetjes

Jos

Dagmar

21/11/2001
12:58:22 Scheepsgerechten

Hai Jos,

Fijn hoor, je verhalen! Mijn pagina op smulweb heeft dit adres: http://www.smulweb.nl/pages/nautica
Je moet je wel even aanmelden als lid (houdt verder niets in hoor, verplicht tot niets en is gewoon anoniem) anders kun je niet kijken op de persoonlijke pages.

Liefs Dagmar

Jos Komen

22/11/2001
23:01:22 Scheepsgerechten

Hoi Dagmar,
Kombuispraat wordt duidelijk niet echt gebruikt door de bezoekers. Na bijna een week zijn wij de enigen die gezellig zitten te kletsen.
De bezoekers zijn veel (ex) zeelui, mannen van weinig woorden.
Alleen als ze een borrel ophebben lullen ze de oren van je kop.
Misschien moet ik de naam veranderen in "De eerste kroeg als je de gangway afgestoven bent" of zoiets.
Ik heb op jouw site een berichtje achtergelaten over een link naar jouw site, krijg je misschien meer nautisch bezoek, want na vrouwen was eten het tweede onderwerp waar veel over gesproken werd.
Nogmaals, je sites zien er echt goed uit en verdienen meer bezoekers.
groetjes
Jos

Dagmar

23/11/2001
13:58:45 Scheepsgerechten

Ja je hebt gelijk, jammer dat er niet meer mensen op kombuispraat komen. Ik heb trouwens ook een echte website, met mijn eigengemaakte tekeningen (Dagmar's Art). www.angelfire.com/ok4/dagmar/home.html

Liefs Dagmar

Jos Komen

24/11/2001
12:39:16 Scheepsgerechten

Hoi Dagmar,

Ik heb je tekeningen bekeken en hoewel ik totaal geen verstand van kunst heb,
vind ik ze écht heel mooi.
Jij bent wel heel erg creatief veelzijdig.
Maar ik ga nu toch even mijn "Hollandse" vingertje heffen.
De officiële tekst van Ketelbinkie luidt:
"Toen wij van Rotterdam vertrokken" en niet uit Rotterdam.

Zoals je ziet is Kombuispraat nu goed gevuld.
Ik wil graag een link op mijn site zetten van Nautica via Angelfire.
Veel bezoekers van Scheepspraat zullen hierin geïnteresseerd zijn.
Dat is voor mijn bezoekers makkelijker, want als ze lid moeten worden
en wachtwoorden moeten intikken haken ze snel af.
Ook een URL overschrijven doen ze niet. (Lui volkje, hé die surfers).
Maar ik zag dat de versie op Angelfire nogal verschilde met Smulweb.
Wat is nu wijsheid en het makkelijkst voor jou?
Ik hoor het nog wel..
Groetjes en een heel prettig weekend.
Jos
j.a.komen@hccnet.nl

Dagmar

26/11/2001
19:58:38 Scheepsgerechten

Nautica op smulweb is het best, want die bevat al de artikelen en recepten. Ik kan die recepten wel naar angelfire zetten, maar dat is giga veel werk en kost tijd.

Liefs Dagmar

Jos Komen

29/11/2001
21:10:24 Scheepsgerechten

Hoi Dagmar,

Ik heb ook op Duitse schepen gevaren, daar kreeg je iedere zaterdag 'Eintopf'.
Er werd toen gezegd, dat de kombuis dan aangeveegd werd en van het resultaat werd
dan de Eintopf bereid, maar het was erg populair net als erwtensoep op Hollandse schepen. Een kok die een goede Eintopf brouwde kon niet meer stuk bij de Duitse bemanningsleden. Zelf vond ik het ook wel lekker, al was het niet te vergelijken met een echte pan snert.
Op een van deze schepen kregen we een Spaanse kok aan boord, die al 20 jaar met goede conduitestaten op Nederlandse schepen gevaren had. Hij kookte echt met liefde voor het vak, maar die Duitsers liepen maar te kankeren. De kartoffelen deugden niet, een bal gehakt vonden ze maar niets, het Frühstück was scheisze, die Suppe war spühlwasser en ga zo maar door.
Op zijn eerste zaterdag aan boord verraste hij eenieder met echte originele Hollandse snert met alles erop en eraan. Krabbetjes, varkenspoot enz. Maar bij die Duitsers brak echt de pleuris uit.
Die hadden Eintopf verwacht en ik kon kletsen als Brugman, ze weigerden het te eten. Ik was de enige die met smaak enkele borden leegat en in de eerstvolgende haven kon die kok zijn biezen pakken. Hij had een lesje geleerd; nooit meer op Duitse schepen.
Hij had groot gelijk, want zo dacht ik er ook over alleen had ik andere redenen die niets met eten te maken hadden.

groetjes
Jos
(Ik heb inmiddels een link naar Nautica op Smulweb geplaatst)

Jos Komen

01/12/2001
18:18:37 Eintopf

Hoi Dagmar,

Ik heb wat naar Eintopfen bekeken, deze lijkt het meeste op de ScheepsEintopf.
groetjes,
Jos
(alleen die weiszwein zat er nooit in; werd door de kok opgezopen)
Altdeutscher Kartoffeltopf
(4 Portionen, keine Angabe kcal pro Portion)

Zutaten:
500 g Rindfleisch zum Schmoren
40 g Butterschmalz
1/4 l Fleischbrühe
1/4 l Trockener Weißwein
500 g Kartoffeln
2 Stangen Lauch
4 Möhren
1/2 Sellerieknolle
1 Petersilienwurzel
4 Tomaten
Salz
weißer Pfeffer
1/2 TL Basilikum
1/2 TL Thymian
1/2 TL Majoran
1 Dose Pfifferlinge (220 g)
1/8 l saure Sahne
1 EL Schnittlauchröllchen

Zubereitung:
Rindfleisch in mundgerechte Würfel schneiden und in dem heissen Butterschmalz kräftig anbraten. Mit je 1/8 l Fleischbrühe und Weißwein aufgießen und zugedeckt bei nicht zu starker Hitze 45 Minuten schmoren lassen. ln der Zwischenzeit die gewaschenen Kartoffeln schälen und würfeln. Die Lauchstangen putzen, waschen und in Ringe schneiden, auch die grünen Blatt-Teile mitverwenden. Möhren, Sellerieknolle und Peter- silenwurzel schälen oder schaben. Möhren in Scheiben, Sellerieknolle in Würfel schneiden, Petersilienwurzel fein hacken. Die Tomaten häuten, achteln und von den grünen Stengelansätzen befreien. Alles zu dem Fleisch geben, mit der restlichen Flüssigkeit auffüllen, mit Salz, Pfeffer und den Kräutern abschmecken. Zugedeckt 25 Minuten kochen lassen. 5 Minuten vor Ende der Garzeit die Pfifferlinge mit ihrer Flüssigkeit in den Topf geben. Unmittelbar vor dem Servieren die saure Sahne einrühren. Den Eintopf mit den Schnittlauchröllchen bestreut auftragen. Dazu schmeckt der Wein, mit dem das Gericht zubereitet wurde

Dagmar

01/12/2001
19:27:28 Scheepsgerechten

Bedankt Jos! Ik heb je stukje over eintopf op Nautica gezet! Ik had je geloof ik nog niet verteld dat ik een Duitse moeder heb en dus niet onbekend ben met de Duitse keuken! Op smulweb heb ik daarom ook een pagina Schlemmerstube, haha!

Liefs!

Jos Komen

01/12/2001
22:59:06 Scheepsgerechten

Hoi Dagmar,

Ik ben net even op je site wezen kijken op angelfire.
Als je een gratis host zoekt zonder banners kan ik www.25mb.nl aanbevelen. daar heb je geen last van banners. Zelf heb ik een andere host, waar ik MP3 shanty's mag gebruiken en 10 GB traffic per maand.Kost me 15 euro per maand, dat is één slok bier per dag in de kroeg.
Als ik vroeger in een vreemde haven kwam met een tiet met geld waar ik de waarde niet van wist, nam ik in de eerste de beste kroeg een pilsje.
De prijs van dat pilsje was dan de standaard voor de rest van de avond.
Dus van de Euro zal ik waarschijnlijk weinig last hebben.
groetjes
Jos

R.Benninga

08/12/2001
16:15:04 Scheepsgerechten

HOI DAGMAR
WAT JOS ALLEMAAL ALS SCHEEPSKOST VOORSCHOTELD IS EEN 4 STEREN MENU VERGELEKEN MET WAT WE MEESTAL TEGENWOORDIG KRIJGEN. FLIPPENKOKS HEBBEN DE GEWOONTE OM VLEES TE KOKEN EN DAN EEN BEETJE
RIJST OM HET AF TE MAKEN MMMM LEKKER.
AANGEZIEN DE MEESTE OUDERE ZEEVAARENDE WEG ZIJN,
ZE WILLEN NIET MEER,NU DOEN WE HET MET EEN RUS OF ZO.
EN DE JONGEREN KRIJGEN ALLEEN DAT VOER DAN WIL JE ER OOK NIET OVER PRATEN.
ZELF VAAR IK 22 JAAR EN KOM ZEKER NOG TERUG MET EEN ECHT OUDERWETSE ZCHEEPSPOT.
GR:RONNY

Jos Komen

21/12/2001
17:06:55 Scheepsgerechten

Hoi Dagmar,

Ik probeer al een paar keer om op je site op smulweb te komen, maar ik krijg meldingen:
deze site bestaat niet.
Dit bestaat toch niet?
groetjes
Jos

Dagmar

23/12/2001
14:01:18 Scheepsgerechten

Hai Jos,

Inderdaad, er zijn problemen met die site, hij is abusievelijk verwijderd.... snik, ze proberen nu om hem nog te redden....

Ik laat je weten hoe het loopt.

Wens je in ieder geval een fijn kerstfeest en een mooi uiteinde!

Liefs Dagmar

Jos Komen

31/12/2001
14:06:18 Scheepsgerechten

Hoi Dagmar,
Ronny heeft een fraai recept ingestuurd.Echte doorgewinterde scheepskost.
Zelf vond ik hetvolgende:
OOSTERSE PASTASLAAI

500g skroefnoedels
250g wit sampioene,afgevee in dun skywe gesny
4 selderystingels, in dun skyfies gesny
6 jonguie, gekap
125ml pietersielie

SOUS:
300ml sonneblomolie
125ml suurlemoensap
60ml sojasous
10ml heuning
3 knoffelhuisies, fyngedruk
30ml medium-droë sjerrie
60ml geroosterde sesamsaad
60ml koljanderblare
'n bietjie fyngerasperde suurlemoenskil

Meng al die bestanddele vir die sous in 'n fles met deksel en skud goed. Hou eenkant. Kook die pasta, dreineer goed. Moenie die pasta afspoel nadat dit gedreineer is nie, anders sal die sous nie goed kleef nie.

groetjes
Jos

ronny

31/12/2001
14:15:39 Scheepsgerechten

hoi jos
lekker z.afrikaans is niet vies

Jos Komen

11/1/2002
23:21:56 Scheepsgerechten

Culinaire hoogstandjes.
Daar hoefde je vroeger op Grunniger coasters niet op te rekenen.
Van oude Grunnigers heb ik ooit vernomen dat de scheepswerven als extraatje bij aankoop van een nieuw schip 10 ton bruune boon'n meeleverden.
Heel voedzaam: vitamine B, ijzer, koolhydraten, vezels en mineralen. Meer had een mens toch nait nodig?
Alles wat in vlees zit, zat ook in de boon'n.
Dus een stukje vlees was er ja nait.
Wel veel vetspek.
Ik heb dit écht niet verzonnen, ook niet uit mijn duim gezuigd. Schoot me toevallig te binnen.
Jos

Jos Komen

19/1/2002
01:22:53 Scheepsgerechten

Makkan is eten
Er zullen ongetwijfeld wel lekkere saté of andere recepten zijn van Pete of andere lezers die in de Oost gevaren hebben die na mek-mek lekker gemakkant hebben.
Jos

pete

19/1/2002
13:29:07 Scheepsgerechten

hoi, jos,
ik zal je vertellen,
dat ik na zoveel jaren gevaren te hebben,
nog steeds, minimaal eens per week,
of een chinese of een indische maaltijd voor mijzelf kook,
dat is een ingeslopen gewoonte geworden,
maar ik handhaaf het nog steeds,
slamat makan, tuan,
pete.

pete

19/1/2002
13:41:30 Scheepsgerechten

jongens,
wat de duitse keuken betreft,
ik heb in begin 50 een duits mokkeltje leren kennen, in emden,
daar ben ik dan ook 17 jaar mee getrouwd geweest,
qua kokkin stelde het niet veel voor,
kijk, ik val haar nu, natuurlijk niet af,
want ze had ook haar goede kanten, zonder meer,
dat zou, natuurlijk 'min' zijn,
maar zuipen dat dat kreng kon,
dat willen jullie niet weten, ghehehe,
het is wel zo, dat als ik 'of wij' aan boord,
onze plichten zouden verzaken door te zuipen,
kregen we ook de zak, niet dan?
nou ja, die heb ik dan ook maar de zak gegeven,
pete.

PS. ik heb er vandaag de dag,
nog steeds geen spijt van, maar zij wel!

Jan Strous

19/1/2002
22:13:45 Scheepsgerechten

Alhoewel ik geen link met de scheepvaart heb, lig ik kompleet in een deuk bij het lezen van al deze berichtjes in de kombuispraat.

Jan

Jos Komen

25/1/2002
17:57:25 Biltong

Lijkt me erg lekker:
Resepte - Biltong Potjie

6 uie
1 pak sampioene
1/2 kg se biltong of na smaak
1 blikkie pitmielies
1 pak noodels (gaargemaak)
1/2 "green pepper"
2 houertjies vars room
gerasperde kaas (na smaak)

Metode:
Braai uie en sampioene tot gaar. Voeg biltong by. Voeg gaargemaakte noedels by. Plaas green pepper (gekap) en pitmielies bo op. Rond af met 2 houertjies room en gerasperde kaas.

Bedien saam met 'n mengelslaai.

Frans Willemse

31/1/2002
21:55:17 Scheepsgerechten

Dagmar,
Hier wat aanvullingen op de menu's van Jos.
De groenten waren op en er werd vers gestored in Nigeria. Wij wisten niet dat ze daar ook boerenkool teelden maar dat bleek na vertrek overvloedig aan boord te zijn gekomen.
Maandag: Grove boerenkool, Dinsdag: Fijne boerenkool, Woensdag: Spinazie, althans zo zag het er uit, versierd met een plakje ei en een driehoekig stukje toast erop zou je gezworen hebben dat het spinazie was. Op je bord bleek het hele fijne boerenkool te zijn.
Donderdag: stamppot boerenkool met kip en 's zondags spruitjes (en dat zijn kleine boerenkooltjes).

Bij het ontbijt keken we op het menu, als daar geen krentenbrood op stond en het witte brood zag er wel zo uit, dan waren het meegebakken kakkerlakken. In het bordje griesmeelpap krioelde het van de meeltorretjes. Die werden naar de rand van het bord geschoven. Wie de meeste had moest 's middags een rondje pils weggeven. Als je dat vaak moet doen, ga je de meegekookte meeltorretjes indelen onder 'vers vlees' zodat er wat minder op de rand terecht komen om na te tellen. Scheelt aanzienlijk in je drankrekening. Het mysterie van de pot pindakaas: bij het verwijderen van de schroefdop rende een hele horde torretjes naar buiten. Wij hadden tot dan toe de pindakaas prima gevonden. De torretjes vonden er kennelijk niets aan en wij toen ook niet meer. Wij verdachten de hofjood ervan dat die ze erin liet stoppen vanwege het hoge verbruik.
Maar er waren ook hele goeie koks. Meestal Chinese. Op woensdag kregen we daar het normale 's zondagse menu: soep, kip, patat en appelmoes en een ijsje toe. Alle andere dagen Chinese heerlijkheden. Het beste was rijst Kam Lau (zo heette de kok en dat werd vertaald in Lamme Klauw)maar door al zijn heerlijke eten woog er niemand minder dan 100 kg na enige tijd.
Een goeie kok heette : Chef, mindere koks Kanebraaiers of Vetsmelters en hele slechte: Eeltschroeier.
Op zondagochtend kreeg de kapitein een heerlijk koekje bij de koffie aangeboden. Hij lustte er nog wel een. Dat kon want we hadden genoeg. Uit een reddingboot was een blik met noodrantsoen gekomen dat bestond uit geperst brood, olie en noten. Een sneetje ervan leek op een koekje, na het nuttigen van 2 van die koekjes had je 3 dagen geen honger.
Nog een nagerecht: Drie-in-de-pan , Twee-op-je-bord.
Eet smakelijk,
Frans

Jos Komen

31/1/2002
22:17:05 Scheepsgerechten

Beste Frans(normaal zeg ik sparks tegen je)
Echt uit het (zeemans)leven gegrepen.
In Port Said kregen we een soortgelijke kool ook altijd aan boord. Het heette daar: Chinese kool.
Ships swindler: je raadt het al: Een broer van Ali.
We kregen ook nog elke dag Chinese koolsoep als soep van de dag.
Hoe gaat het met je shantykoor?
groetjes
Jos

Frans Willemse

02/2/2002
22:44:08 Scheepsgerechten

Ha die Jos,
Het gaat hier allemaal wel over eten, maar inmiddels heb ik mijn buik vol van het shantykoortje. Ik kan daar wel een boek over gaan schrijven, maar hou het liever gezellig.
Wel kan ik koren van advies dienen voordat ze op de klippen gaan lopen.
Ben inmiddels eindelijk aan het schrijven geslagen over mijn belevenissen van 40 jaar terug bij de koopvaardij. Nog wat punten en komma's en dan hoor je van me.
groeten
Frans

Jos Komen

03/2/2002
00:15:09 Scheepsgerechten

Hallo Sparks,
Ik kan niet mailen met dank aan UPC/Chello dus dan maar zo, ik heb het niet over persoonlijke zaken zoals de tekst van ketelbinkie.
Zul je mij niet over horen in kombuispraat.
Je maakt iedereen nu wel erg nieuwsgierig, maar dat is een oude sparksgewoonte; de sparks wist altijd van alles maar had een zwijgplicht.
Gelukkig konden we alle nieuwtjes in de kombuis vernemen. Wie er afgelost zou worden in de volgende haven, wie niet omdat er geen aflosser beschikbaar was, wie de aflossers waren.
De sparks en de kok wisten dat altijd als eersten.
De sparks hulde zich in een waas van geheimzinnigheid, kreeg altijd veel drankjes aan geboden als er nieuws was en die ouwe verdomde het om het te vertellen.
Maar gelukkig konden we in de kombuis alles van de kok vernemen.
Vraagje: waarom wist de kok altijd als eerste waar we de volgende reis heen zouden gaan?
De sparks kreeg het bericht binnen in die spreeuwenkast. De kok begreep niets van morse.
Ik probeerde het ook altijd te volgen want dat gepiep ging via het centrale antennesysteem.
Had je net een goed muziekstation gevonden (vroeger op de middengolf bij Aden)
begon die sparks weer. Ik was een fanatiek morselampseiner, maar dat gepiep ging me altijd net even iets te snel.
Ben benieuwd wanneer je die puntjes en kommaatjes hebt weggehaald. Jan Baldé, die dat mooie ketelbinkverhaaltje heeft geschreven komt ook met nieuwe verhalen, maar is nu even op vacantie.
Leen Bal is druk bezig en uiteraard Cees de Neef blijft zijn geweldige verhalen met regelmaat insturen.
Maar het onderwerp is eten aan boord.
Eten komt uit de kombuis en het laatste nieuws aan boord ook.
vandaar
All the best
Jos

Frans Willemse

07/2/2002
11:24:27 Scheepsgerechten

Beste Jos,
Als sparks vertelde ik vroeger een verhaal in punten en strepen, dat ging vanzelf. Nu met punten en komma's moet daar geschreven tekst tussen en dat is veel lastiger. Maar het komt eraan.
De kok die alles eerder dacht te weten werd iedere zondag door mij toch op het verkeerde been gezet. Bij het opnemen van het nieuws tikte ik de uitslag van Feijenoord meestal andersom. Hadden ze met 5-1 gewonnen dan tikte ik 1-5 als hij over mijn schouder meegluurde. Als Feijenoord supporter ging hij dan diepbedroefd naar zijn hut om later als het krantje werd uitgedeeld een gat in de lucht te springen. Van blijdschap kwam hij dan een pilsje brengen.
Vaak mocht ik assisteren op de brug bij het seinen en opnemen met een Aldislamp. Op de Atlantic werden wij opgelopen door een groot en snel passagierschip. WHAT SHIP? seinde wij. Achter de brug ging een grote lichtbak aan met in één keer UNITED STATES, niks geen gesein. Wij konden ons wel voorstellen dat die kerels daar ook doodziek van werden om dat aan iedereen door te geven.
Maar wij waren nog niet klaar met ze en seinde WHAT COUNTRY? Toen ging die bak met letters 7x aan en uit. Meer vragen hadden we toen niet.
Ik heb nog wel een scheeps borrelhapje: een stukje ananas met daaromheen ontbijtspek en dat gefrituurd,als die er waren kon je de bitterballen en stuitkaas overslaan.
groet en tot horens
Frans Willemse (ex-sparks)

Dagmar

11/2/2002
16:37:15 Scheepsgerechten

Frans!

Bedankt voor je aanvulling!

Ik zet het op nautica!

wil

12/2/2002
22:24:24 Scheepsgerechten

ik heb je e-mail over recepten gelezen,je vraag was oude zeevaart recepten.ik heb er een van de Marine weet niet of dat de bedoeling is,maar ik zal het neer zetten hier komt het;Hellevoetse raasdonders:1pot kapuceiners en een pot piccalilly 200gr gehakt 150gr dun gesneden ham boter 1flinke ui 2a3 blaadjes laurier 2 kruidnagels eetl: aroma wat sambal wat ketjap mayonaise peper en zout bereiding: kapucijners ui laurier kruidnagels aroma wat peper op kleinvuur opwarmen van gehakt soepballetjes maken in wat olie of boter bruinbakken schep de balletjes door de capucijners alles even door warmen.Doe op elk plakje ham wat piccalilly rol plakje op doe bij de capucijners wat sambal aroma de ketjap naar smaak afmaken met zout en peper leg op de borden de capucijners daarop een of twee rolletjes gevulde ham ganeren met wat mayonaise.lekker

wil

14/2/2002
14:58:45 Scheepsgerechten

Hellevoetse Raasdonders

Jos Komen

06/3/2002
23:27:23 Scheepsgerechten

Beste Dagmar,
De afgelopen dagen zijn er nog meer verhaaltjes over scheepskoks naar boven gekomen, omdat ik zoals je op kombuispraat kunt lezen over Tradax-schepen herinneringen ophaal.
Die Italiaanse kok was echt een klasse apart.
"I make every day 1000 Pizza's 10 years in America' porque madonna" hoorde je dagelijks.
Waarom hij op een Liberiaanse scharrelbak zat, dezelfde reden waarom ik erop zat: belastingvrije dollars en avontuur, ik werd destijds een beetje doodziek van dat uniformengedoe en dat formele bij de Nederlandse Christelijke Koopvaardij.
We kregen daar in het Kieler kanaal een keer een Duitse kok aan boord. Nu weet ik dat jij bekend bent met de Duitse keuken. Vandaar.
De eerste dag begon hij vier van die grote pannen met aardappels te schillen en ze daarna allemaal te koken. Uiteraard wekte dit nogal wat verwondering op en toen ik hem vertelde, dat er maar 14 man aan boord zaten antwoordde hij, dat dit de kartoffeln voor de hele week waren.
Vond hij wel zo makkelijk.
Gewoon de volgende dag even opwarmen.
Mahlzeit!
Toen de laatste kartoffeln op waren had hij ook inmiddels een enkele reis Hamburg in zijn zak, want hij deed hetzelfde met de eieren.
Hij was dat zo gewend, een dag tuchtig arbeiten en de rest van de week slechts opwarmen.
Ik denk, dat er nog wel meer scheepskoks aan de beurt komen.
All the best
Jos

Ferry van Eeuwen

07/3/2002
13:30:45 Scheepsgerechten

Er leuk initiatief. Kreeg net een tip van een ex-collega over deze site. Heb zelf sinds kort een web site 'gelanceerd'. Onder Interests staat een knop Cooking met onder andere recepten voor de befaamde en gevreesde Lapskous wat wij nogal eens voorgeschoteld kregen. Het URL is: http://home.zonnet.nl/fvaneeuwen

Groetjes,

Ferry

Jos Komen

23/5/2002
21:27:07 Scheepsgerechten

Hallo Dagmar,
Al een tijdje niets van je gehoord, maar we vergeten je niet hoor!
Deze rubriek wordt nog regelmatig gelezen door de vele kombuispraatbezoekers.
Nog een variant van Labskous:

Labskous. Oud beroemd en berucht zeemansgerecht dat bestaat uit resten van gezouten vlees, zoute haring, aardappelen en uien. In de 20e eeuw verving men de restjes gezouten vlees door cornedbeef en serveerde men de labskous met spiegeleieren, rode bieten en zoute augurk.

Er zat vroeger dus zoute haring in. Hoor ik voor het eerst.
Groetjes
Jos

Jos Komen

23/5/2002
21:52:18 Scheepsgerechten

Ik krijg opeens trek in een lekkere pot labskous!
kwam onderstaand Fins recept? tegen.
Er is vast wel iemand die vaak op Finland gevaren heeft die dit kan vertalen.

Lapskaus
Mikä meillä on perunamuusi ja nakkikastike, on Norjassa ja muuallakin merenkulkumaissa lihaperunamössöä nimeltään lapskojs, lapskaus, labskous, lobskouse, lobscourse jne. Otavan Iso tietosanakirja 1960-luvulta kirjoittaa lapskojs ja Ruotsinsuomalainen kielilautakunta suosittelee ihan hyvää muotoa lapskoussi. Suomen ravintolakielessä se oli ainakin 1960-luvulla lapskaus, jota tässä käytän hakusanana.

Norjassa asuessani söin usein lapskaussia, koska ei ollut varaa kalliimpiin ruokiin. Siellä se oli aina pikku perunakuutioita, vähän porkkanaakin ja muita vihanneksia, *sipulia ja keitetyn lihan pieniä palasia sisältävää muhennosta, pyttipannun ja paksun lihasopan välimuotoa. Suomeen siirryttyäni sain joskus työpaikan kanttiinissa samannimistä ruokaa, jonka laittajat olivat kokkikoulussa oppineet, että lapskaussi on perunamuhennosta, ruskistettua jauhelihaa ja sipulia sekaisin, eikä mitään muuta.

Ruokalaji lienee syntynyt merellä, kun paljon suolattua tai kuivattua lihaa tai kalaa sisältäneeseen ruokalistaan haluttiin vaihtelua. Larousse Gastronomique tietää, että lapskoussiin kuuluu perunan, lihan ja mausteiden lisäksi suolasilli tms. kala. Ruoan ovat kirjan mukaan keksineet norjalaiset ja alkuperäinen lapskoussi on ollut turskaa kuivattuna tai suolattuna sekä perunaa. Nimellekin kirja on keksinyt selityksen - norjalaiset ovat antaneet nimen englantilaisen haukkumasanan lobscouse mukaan. Toiset lähteet taas kertovat, että haukkumasanaa scouse tai scouser on käytetty merihenkisistä liverpoolilaisista, joiden lempiruokaa lapskoussi - tai lyhemmin Englannissa vain scouse - kuulemma on ollut.

Saksalainen keittokirja on varma asiastaan: englannin sana lob tarkoittaa kömpelystä ja course on ruokalaji, siis lobscourse on kömpelysten ruokaa. Kirjan ohjeessa tehdään muhennos hienoksihakatusta savulihasta ja perunanpalasista. Muhennos tarjotaan suolasillin, suolakurkun, etikkapunajuuren ja paistettujen munien kera. Annos kirjan värikuvassa on todella herkullisen näköinen!

Alan Davidsonin vuonna 1999 ilmestynyt ruokasanakirja kuvaa melko yksityiskohtaisesti englantilaisen version. Padassa ruskistetaan paistinrasvan avulla sipuliviipaleita, porkkanaa ja lanttua. Lisätään lammasta tai suolalihaa ("corned beef") ja kun liha on ruskistunut, vielä suolaa, pippuria ja vettä. Lehmän tai sian sorkka voidaan lisätä hyytelöaineen takia. Lopuksi lisätään silputtua perunaa ja haudutetaan pitkään uunissa. Joidenkin mielestä on lisättävä myös murennettuja laivakorppuja, toiset taas suosivat ohraryynejä. - Alan Davidson tietää myös, että Tanskassa on ruoan oltava niin paksua, että sen voi syödä haarukalla, mutta ei niin paksua, että haarukka seisoo siinä. Liverpoolissa taas sanotaan, että hiiren on voitava kävellä sen pinnalla uppoamatta, mutta ruoka on voitava levittää leipäviipaleelle.

Nimityksen alkuperää ei mikään näkemäni sanakirja vahvista. Kaikki kirjat syyttelevät eri maiden merimiehiä nimen keksimisestä. Tore Wretman ja hänen jälkeensä tietysti lähes kaikki muutkin ruotsalaiset lähteet sanovat, että nimi tulee englannista, jossa se tarkoittaa "lusikoida tai mättää ruokaa sisäänsä". Englantilaiset sanakirjat eivät tunnusta sellaista merkitystä, vaan sanovat nimen olevan tuntematonta skandinaavista alkuperää. Otto v. Friesen pohtii myös sanan juuria ja esittää omana teorianaan, että kyseessä on kevyttä tai helppoa merkitsevän meritermin labber ja saksan pureskelua tarkoittavan sanan kauen yhdistelmä, siis "helposti pureskeltavaa".

ronny

23/5/2002
23:01:29 Scheepsgerechten

hoi jos

ik heb 2 jaar in finland gewoond maar hier kan ik niets van maken.
zal het overnemen en aan jari in rauma voorleggen die zal het wel vertalen , en anders zijn dochter wel-ha,ha,ha.
ga toch naar een boot heen die veel daar zit,
gr.ronny

Jos Komen

23/5/2002
23:11:12 Scheepsgerechten

Leuk Ronny!
De hele winter in Australie enzo en 's zomers naar de Oostzee.
Mag ik straks weer een on-line gebeuren op Scheepspraat maken? Want iedereen was erg enthousiast over je life ervaringen op de Aalsmeergracht.
All the best
Jos

Erik van der Staak

31/10/2002
21:46:06 Scheepsgerechten

Beste scheepsgerechten-forum-leden-en-kijkers,

Als ex-zeeman kwam ik op het lumineuze idee om dit weekend een 'groningse rijsttafel' klaar te maken, om mijn eega met dit fascinerende facet van het zeemansleven kennis te laten maken. Op Google vond ik echter slechts 3 hits, wereldwijd! Waaronder dus 1 hit naar deze site, die ik overigens erg leuk vind. Maar wie kan mij helpen, wat zijn de ingrediënten van een echte Groningse rijsttafel, en hoe is de bereiding?

Groeten, Erik van der Staak

Jos Komen

31/10/2002
22:08:41 Scheepsgerechten

Beste Erik,
Dit kan ik me nog uit het blote hoofd herinneren, maar er zullen ongetwijfeld nog wel aanvullingen komen.
Ik wens je veel succes en hoop dat het zal smaken.
Jos Komen

Uiteraard bruune boon’n
Gebakken mager gerookt spek
Gebakken uien
Rauwe uien
Zilveruitjes
Picalliy
Ouwemannetjesvlees (stukjes) gesudderd in een pittig sausje
Augurken
Gekookte aardappels
Rauwkost (verse groenten die beschikbaar waren)

Martin

01/11/2002
07:06:16 Scheepsgerechten

Jos en Dagmar ik heb genoten van jullie debat over Culinaire hoogstandjes, maar zo als Jos het vertelden, was het precies.

Groeten Martin

pete

01/11/2002
17:05:17 Scheepsgerechten

als je het hélemaal compleet zou willen maken??
wat denk je van een grote lik sambal er bij?ghehehe
eetze, lekker toch?
pete

Jos Komen

27/11/2002
18:00:18 Scheepsgerechten

Kwam ik toevallig tegen.

Indonesische capucijnerschotel

aantal personen 4
Goedkoop,lekker,snel
techniek Bakken
smaak Pittig
soort gerecht Hoofdgerecht
hoofdingredient Peulvruchten
in combinatie met Vlees
bereidingstijd 20-30 minuten
ingrediënten 1 zakje boemboe nasi goreng (Conimex) 400 gram varkensvlees 2 eetlepels zonnebloemolie 500 gram prei 1 groot blik capucijners 1 klein blikje ananas
hulpmiddelen
voorbereiding
bereidingswijze Snijd het vlees in kleine blokjes. Snijd de ananas in stukjes. Week de boemboe nasi goreng volgens de aanwijzingen op de verpakking. Gebruik daarbij event. het ananassap. Bak het vlees in de olie bijna gaar. Bak de nasikruiden en de prei even mee. Voeg dan de ananasstukjes en capucijners toe en sudder het geheel in ca. 8 min. gaar

Eet smakelijk
Jos

Jos Komen

13/12/2002
18:00:33 Scheepsgerechten

Van Albert
In 1989 voer ik bij Dammers & van der Heide als matroos bij kaptein
Cirkel op de Laura Christina.
Kaptein Cirkel was (helaas enkele jaren later aan boord van de Nyantic
overleden) een buitengewoon gezellig persoon. Vaak zei hij in het
weekend plechtig tegen de chef: "Vandaag geen dessert chef, ik maak
flambé".
Dat deed hij dan ook vol overgave. de matrozen moesten de BBQ inscheren
en aansteken, de chef verzorgde enkele ingrediënten, de kaptein de rest:
Het recept:
Men neme een grote koekepan en smelt hierin enkele pakjes roomboter.
Gooi hierbij enkele blikjes perzikken op sap, een bus poedersuiker en
een zak kristalsuiker. Laat dit goed warm worden en top het af met een
litertje cointreau en een fles wodka. Eventueel laatste twee handelingen
nogmaals herhalen. Laat het gedurende één á twee seconden branden;
beslist niet langer: "Dan is het sap lekkerder".
Inmiddels heeft de chef soepborden gevuld met wat ijs en werd iedereen
met de soeplepel ruim voorzien van de flambé.
De matrozen kregen altijd een extra rantsoen met extra veel 'sap'.

Smullen maar!!
Echt een klasse kaptein!

Albert

Amanda

13/12/2002
22:11:20 Scheepsgerechten

Je hebt het wel getroffen met zo,n kapitein Albert.
Tenminste een die mee doet en zich niet boven de rest voelt verheven.
Gr Amanda

Jos Komen

14/12/2002
01:10:31 Scheepsgerechten

Albert,
Wat ziet dit bootje er mooi uit!
Geen spoortje roest te bekennen, mooi blauw potdekseltje.
Goeie matrozen hadden ze toen nog hé?
En de beste menie.
In 1989 bestond de goede ouwe tijd dus ook nog, ga je gauw overheen kijken als je in 1981 gestopt bent met varen.
Over tien jaar is 2002 dus ook een goede ouwe tijd, al zal Ronny het daar nu niet mee eens zijn.

All the best
Jos

Jos Komen

15/12/2002
01:46:24 Scheepsgerechten

Albert,
Dat was een gezellig bootje.
De kapitein bepaalde in hoge mate de sfeer aan boord, want hetzelfde gezellige bootje kon soms ontzettend veranderen als er een andere ouwe aan boord kwam.
Dit contrast heb ik bij Gulf tankers meegemaakt.
Bij kapitein Scheffel, die zijn vrouw altijd meevoer hadden we een gouden tijd.
Zijn vrouw ging als een fles jenever leeg was, op die lege fles zitten om hem op te warmen en daarna werd de geest uit de fles gehaald.
Niet dat er zuippartijen waren, maar met een grote groep gezellig scrabblen bij die ouwe in zijn hut en degenen die van wacht kwamen schoven dan aan.
Open huis in de hut van die ouwe.
Toen Scheffeltje afgelost werd door zo'n azijnzeikerd, die zelfs de eerste stuurman op een fles jenever per week zette, waarvan hij ook nog de Schoot-an moest schenken werd het een rampenboot.
Strikte uniformvoorschriften als je wacht liep.
Ik kwam de hondewacht op met een lekkere warme trui.
Moest me om gaan kleden. Uniformjas met wit overhemd en stropdas.
En ga zo maar door.
All the best
Jos

Jos Komen

04/1/2003
23:52:30 Scheepsgerechten

Ik vraag me af in hoeverre het bekende menu aan boord nog invloed heeft als je aan de wal werkt.
Als je vrouw vraagt:
Wat zullen we morgen eten?
Dan denk je automatisch morgen is het zaterdag.
Dus snert met pannekoeken...
En de kip met patat op zondag?
Zelf betrap ik me er nog steeds op.
All the best
Jos